Ký quỹ chứng khoán là gì? Những điều cần biết trước khi sử dụng ký quỹ
Các hạng mục bài viết: Giao dịch CFD  
Thẻ gắn: ký quỹ chứng khoán là gì  
Thời gian đăng bài: 2023-9-2
Ký quỹ không phải một thuật ngữ mới, thậm chí nó được sử dụng trong nhiều thị trường tài chính khác nhau. Trong chứng khoán, ký quỹ được coi là công cụ tuyệt vời giúp các nhà đầu tư, nhà giao dịch nâng cao hiệu quả giao dịch của mình. Tuy nhiên, nó cũng tiềm ẩn không ít rủi ro. Hãy cùng tìm hiểu ký quỹ chứng khoán là gì, những điều cần lưu ý khi sử dụng ký quỹ trong giao dịch để có thể kiểm soát rủi ro hiệu quả nhất thông qua các phần dưới đây của bài viết hôm nay.
Ký quỹ là gì?
Theo Luật dân sự năm 2015 thì ký quỹ được giải thích là phần tài sản có thể là kim loại quý, giấy tờ có giá hoặc tiền chuyển cho vào một tài khoản được phong tỏa của tổ chức, doanh nghiệp nhằm đảm bảo các nghĩa vụ liên quan được thực hiện. Ký quỹ như một sự đảm bảo quyền lợi, giảm thiểu rủi ro trong quá trình thực hiện.
Các nhà đầu tư có thể thấy hình thức này phổ biến khi góp vốn đầu tư kinh doanh. Còn các hoạt động thông thường để đảm bảo thường các bên sẽ thực hiện đặt cọc thay vì ký quỹ. Từ khái niệm cơ bản về ký quỹ, chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu xem ký quỹ chứng khoán là gì trong phần tiếp theo của bài viết hôm nay.
Chứng khoán ký quỹ là gì?
Chứng khoán ký quỹ hay margin là khoản tiền mà các công ty chứng khoán cho các nhà giao dịch mượn để có thể đặt lệnh giao dịch với khối lượng lớn hơn. Nếu đã từng tìm hiểu về đòn bẩy forex thì giao dịch ký quỹ trong chứng khoán có thể hiểu tương tự như công cụ này. Về cơ bản, dù sự khác biệt giữa đòn bẩy và ký quỹ chứng khoán là gì thì hai hình thức này đều hỗ trợ các nhà đầu tư có thể tiếp cận số vốn lớn hơn, có thể nâng cao hiệu quả của giao dịch, đầu tư.
Tỷ lệ ký quỹ sẽ được mỗi công ty chứng khoán đánh giá dựa trên tài khoản giao dịch của khách hàng. Và tỷ lệ này sẽ không vượt qua tỷ lệ ký quỹ tối đa được quy định của mỗi công ty. Sự đánh giá ấy sẽ dựa trên vốn, tài sản thế chấp của nhà đầu tư. Tài sản thế chấp ở đây có thể bao gồm cả những mã cổ phiếu đã mua, cổ phiếu chờ về hoặc tiền bán cổ phiếu chờ về tài khoản. Bên cạnh đó, tỷ lệ ký quỹ của mỗi mã chứng khoán có thể khác nhau, chính bởi vậy mà các nhà đầu tư nên kiểm tra với công ty chứng khoán mà mình đang sử dụng để có thể biết chính xác hơn.
Đặc điểm ký quỹ chứng khoán
Khác với đòn bẩy forex, ký quỹ chứng khoán được Uỷ ban Chứng khoán mỗi quốc gia có những quy định riêng. Không phải cổ phiếu nào cũng cho phép sử dụng tiền ký quỹ để giao dịch. Danh mục chứng khoán ký quỹ được cập nhật thường xuyên, được Sở giao dịch chứng khoán công bố. Các cổ phiếu trong danh mục này được đánh giá dựa trên một số tiêu chí như:
- Thời gian niêm yết
- Tình hình hoạt động, kết quả kinh doanh của doanh nghiệp
- Thanh khoản cổ phiếu
- Các công bố thông tin minh bạch, tuân theo quy chế của Uỷ ban Chứng khoán
Các hình thức giao dịch ký quỹ
Thị trường chứng khoán hiện nay giao dịch ký quỹ được chia thành hai hình thức bao gồm:
- Vị thế mua (Long position): Phần tiền nhà đầu tư vay từ công ty chứng khoán để thực hiện lệnh mua cổ phiếu. Đây là hình thức đang được áp dụng tại thị trường chứng khoán Việt Nam.
- Vị thế bán (Short position): Hình thức này, nhà đầu tư có thể thực hiện lệnh bán một số lượng cổ phiếu mà không cần thực sự sở hữu chúng. Họ đặt lệnh với hy vọng giá cổ phiếu đó có thể giảm xuống trong tương lai. Khi giảm xuống mức nhất định, họ có thể thực hiện mua vào để kiếm lời. Tuy nhiên, hình thức này chưa được áp dụng tại Việt Nam.
Lưu ý khi sử dụng ký quỹ
Lợi ích ký quỹ chứng khoán là gì thì các nhà đầu tư, các nhà giao dịch có thể dễ dàng nhận thấy. Tuy nhiên, có thể bạn không thực sự hiểu được rủi ro đằng sau nó. Trước hết, bạn cần nắm được các thuật ngữ quan trọng khi giao dịch ký quỹ để tránh việc bị buộc đóng vị thế.
Một số thuật ngữ quan trọng trong chứng khoán ký quỹ
Vì ký quỹ như một khoản vay của công ty chứng khoán cho các nhà giao dịch, nên thời gian đáo hạn sẽ được quy định. Nếu để quá thời gian đáo hạn chưa thực hiện trả phần tiền ký quỹ, rất có thể bạn sẽ phải trả thêm phần lãi quá hạn. Lưu ý, phần lãi quá hạn này thường sẽ rất cao có thể lên tới 150% phần lãi suất vay trong kỳ hạn. Bên cạnh đó, bạn cũng cần hiểu và nắm được khái niệm về một số tỷ lệ trong giao dịch ký quỹ như:
- Tỷ lệ ký quỹ Rtt: Được tính bằng giá trị tài sản cổ phiếu trên tổng vay của nhà đầu tư
- Giá trị tài sản đảm bảo: Không phải bằng tổng giá trị cổ phiếu và tiền trong tài khoản của bạn. Nó sẽ được tính dựa trên số lượng cổ phiếu mà bạn thực hiện giao dịch ký quỹ nhân với tỷ lệ tính tài sản đảm bảo rồi nhân với giá căn cứ. Trong đó giá căn cứ sẽ được tính toán dựa trên giá tham chiếu của cổ phiếu và mức giá tối đa mà công ty chứng khoán quy định để tính giá trị tài sản đảm bảo.
- Sức mua: Khi xem trên bảng giá, các nhà giao dịch cũng sẽ nhìn thấy phần sức mua. Đây là phần hiển thị số tiền lớn nhất mà bạn có thể sử dụng để thực hiện mua cổ phiếu tại thời điểm đó.
- Margin Call: Khi tỷ lệ ký quỹ của nhà đầu tư giảm xuống mức tỷ lệ ký quỹ duy trì, các sàn chứng khoán sẽ đưa ra thông báo gọi ký quỹ được gọi là margin call. Nếu bạn không thực hiện nạp thêm tiền hoặc đóng lệnh, để tỷ lệ giảm xuống tỷ lệ xử lý, sàn sẽ tự động đóng lệnh để đưa tỷ lệ về mức ký quỹ an toàn.
Ai nên sử dụng ký quỹ chứng khoán?
Giao dịch ký quỹ chứng khoán đã trở nên rất phổ biến. Hầu như tất cả các công ty chứng khoán trên thị trường đều cung cấp giao dịch ký quỹ cho các nhà đầu tư. Khi hiểu được ký quỹ chứng khoán là gì, hiểu được lợi ích và rủi ro thì đây sẽ là một trong những công cụ hỗ trợ sử dụng vốn hiệu quả đối với tất cả các nhà đầu tư. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc ai cũng nên sử dụng ký quỹ chứng khoán. Hãy chỉ sử dụng nó khi bạn hiểu công cụ này cũng như có cho mình các kế hoạch giao dịch cùng chiến lược quản trị rủi ro phù hợp.