Swap là gì? Có bao nhiêu loại hợp đồng hoán đổi?
Các hạng mục bài viết: Giao dịch CFD
Thẻ gắn: swap là gì
Thời gian đăng bài: 2025-2-22
Hợp đồng hoán đổi hay giao dịch Swap thường được biết đến như một công cụ phòng ngừa rủi ro trong tài chính hiệu quả. Bên cạnh đó cũng được một số nhà đầu tư sử dụng trong trading. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn về khái niệm Swap là gì, cơ chế vận hành của công cụ này cùng với đặc điểm của các loại hợp đồng hoán đổi khác nhau trên thị trường thông qua bài viết hôm nay.
Giao dịch Swap là gì?
Hợp đồng hoán đổi (Swap) là một loại thỏa thuận tài chính giữa hai bên nhằm trao đổi giá trị của tài sản tài chính hoặc dòng tiền trong một khoảng thời gian được trao đổi và xác định bởi cả hai bên. Dòng tiền trong hợp đồng thường sẽ được xác định dựa trên một giá trị danh nghĩa được xác định trước. Các dòng tiền được trao đổi được gọi là “nhánh” và có thể có nhiều nhánh khác nhau.
Mặc dù cũng là một loại hợp đồng phái sinh nhưng nó không giống như hợp đồng tương lai hay quyền chọn. Swap Contract không giao dịch trực tiếp trên sàn, nó được giao dịch phi tập trung. Mục đích của hợp đồng hoán đổi thường là nhằm ngăn chặn rủi ro tài chính, đảm bảo lợi ích, quyền lợi cho các bên. Chính bởi vậy mà nó thường được giao dịch bởi các doanh nghiệp, tổ chức tài chính thay vì các nhà đầu tư cá nhân.
Đặc điểm của hợp đồng hoán đổi
Bên cạnh một số đặc điểm tương tự như hợp đồng thương mại thông thường, hợp đồng hoán đổi Swap Contract có một số đặc điểm mà bạn cần chú ý đó là:
- Hai bên sẽ đồng ý trao đổi lợi ích tài chính đồng nghĩa hoán đổi lợi ích từ thị trường này để lấy lợi ích từ nguồn tài chính khác.
- Giá trị hợp đồng bằng 0: Hợp đồng không xác định phạm vi, hai bên không có nghĩa vụ thanh toán tiền mặt thì giá trị của hợp đồng sẽ được xác định là 0.
- Giảm thiểu rủi ro chênh lệch tỷ giá và giá: Việc tham gia vào hợp đồng xác định giá trị trước giúp các bên có thể giảm được các rủi ro liên quan đến biến động tỷ giá trên thị trường.
Phân loại hợp đồng Swap
Hiện nay trên thị trường có 5 loại hợp đồng hoán đổi bao gồm:
- Hợp đồng hoán đổi tiền tệ
- Hợp đồng hoán đổi tín dụng
- Hợp đồng hoán đổi lãi suất
- Hợp đồng hoán đổi hàng hóa
- Hợp đồng hoán đổi vốn
Chi tiết đặc điểm của loại hợp đồng hoán đổi chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong các phần tiếp sau đây.
Currency Swap Contract (Hợp đồng hoán đổi tiền tệ)
Là thoả thuận giữa hai bên để trao đổi dòng tiền bằng các đồng tiền khác nhau. Thông thường, hợp đồng hoán đổi tiền tệ thường sẽ bao gồm cả dòng tiền gốc và lãi suất thanh toán. Loại hợp đồng hoán đổi này chủ yếu được sử dụng nhằm giảm thiểu rủi ro trước biến động tỷ giá hối đoái.
Credit Swap Contract (Hợp đồng hoán đổi tín dụng)
Đối với hợp đồng hoán đổi tín dụng, bên mua thỏa thuận đồng ý thanh toán một khoản tiền cho bên bán định kỳ, phổ biến là chu kỳ hàng năm. Trong trường hợp công cụ tài chính cơ sở không còn khả năng thanh toán, bên mua sẽ được nhận một khoản bồi thường.
Interest rate Swap Contract (Hợp đồng hoán đổi lãi suất)
Đây là một trong những hợp đồng hoán đổi phổ biến nhất trên thị trường. Hợp đồng hoán đổi lãi suất sẽ được thỏa thuận để trao đổi dòng lãi suất đổi lấy dòng tiền mặt. Nó thường được sử dụng để có thể quản lý rủi ro tài sản, nợ cố định cũng như thả nổi và cũng có thể nhằm kiếm lời, đầu cơ từ biến động lãi suất. Phổ biến nhất một bên trả lãi cố định cho bên còn lại và sau đó nhận lại phần lãi suất thả nổi. Lãi suất thả nổi sẽ thường được xác định dựa trên chỉ số lãi suất LIBOR.
Commodity Swap Contract (Hợp đồng hoán đổi hàng hóa)
Hợp đồng hoán đổi hàng hóa được thỏa thuận giá giao ngay hay thả nổi hàng hóa sẽ được trao đổi với mức giá cố định cho hàng hóa. Dòng tiền trao đổi trong hợp đồng sẽ được tính toán và xác định theo giá trị của hàng hóa đó ở thời điểm hai bên giao dịch. Mặc dù tên gọi là hợp đồng hoán đổi hàng hóa nhưng nó hoàn toàn không liên quan đến việc trao đổi hàng hóa thực tế.
Equity Swap Contract (Hợp đồng hoán đổi vốn)
Nếu một doanh nghiệp không còn đủ khả năng trả nợ sẽ lấy phần cổ phiếu tương ứng để “siết nợ” thay thế. Loại hình này được gọi gọi hợp đồng hoán đổi vốn cổ phiếu. Thoả thuận trong hợp đồng hoán đổi này sẽ trao đổi dòng tiền tại một thời điểm xác định. Trong đó dòng tiền thả nổi sẽ được xác định dựa trên lãi suất LIBOR và dòng tiền cổ phiếu hoặc chỉ số.
Đặc điểm và cơ chế hoạt động của giao dịch Swap
Mỗi hợp đồng hoán đổi sẽ có hình thức, điều khoản khác nhau, không có định dạng mẫu hay định dạng chuẩn cho mỗi loại hợp đồng. Hai bên sau khi đàm phán sẽ ký kết dựa trên những thoả thuận đã được cả hai bên đồng ý. Khi giao dịch với hợp đồng Swap, bạn cần biết về số tiền gốc danh nghĩa, ngày định giá tức ngày có hiệu lực của hợp đồng và ngày đáo hạn hay ngày hợp đồng hết hiệu lực. Lưu ý, vì giao dịch phi tập trung nên sẽ không có bên trung gian giám sát giao dịch của mỗi hợp đồng.